گزارش اصلاحی در حقیقت، سازش و توافقی است که طرفین پرونده در دادگاه انجام داده‌اند و دادگاه آن را صورت‌جلسه نموده و به امضای طرفین، رسانده و عیناً همان سازش و توافق انجام شده را مانند یک دادنامه، صادر می‌نماید و به طرفین ابلاغ می‌کند.

در این نوشتار به بررسی نکاتی درباره ابطال گزارش اصلاحی ، ماهیت گزارش اصلاحی ، چگونگی صدور گزارش اصلاحی ، دلایل طرح دعوای گزارش اصلاحی ، مرجع صدور گزارش اصلاحی می پردازیم.

گزارش اصلاحی در حقیقت، سازش و توافقی است که طرفین پرونده در دادگاه انجام داده‌اند و دادگاه آن را صورت‌جلسه نموده و به امضای طرفین، رسانده و عیناً همان سازش و توافق انجام شده را مانند یک دادنامه، صادر می‌نماید و به طرفین ابلاغ می‌کند.

گزارش اصلاحی (سازش‌نامه) که بصورت دادنامه ، صادر شده است به درخواست شخص ذینفع، پس از صدور اجراییه ، بوسیله واحد اجرای احکام دادگاه همانند حکم دادگاه، اجرا می‌شود.

درباره به کار بردن کلمه دادنامه برای گزارش اصلاحی و حکم تلقی کردن آن اختلاف نظرهایی وجود دارد. با توجه به نظر اکثریت حقوقدانان و قوانین و اصول حقوقی، در حقوق ایران گزارش اصلاحی یک قرارداد قضایی محسوب می شود که ماهیت عقد صلح را دارد.

و قرارداد اصحاب دعوا به وسیله صدور آن توسط دادگاه تثبیت می‌شود پس لازم نیست که به شکل دادنامه صادر شود.

این امر به این معنی نیست که گزارش اصلاحی قطعی بوده و هیچ راهی برای اعتراض به آن وجود ندارد گزارش اصلاحی مانند هر سند عادی یا رسمی دیگر می‌تواند موضوع دعوای فسخ و بی اعتباری و بطلان قرار بگیرد.

البته چون گزارش اصلاحی در حقیقت، نوعی سازش است مفاد آن نباید خلاف قوانین کشور و خلاف نظم عمومی و خلاف اخلاق حسنه باشد.

ماده ۱۰ قانون مدنی درباره همه توافقات و معاملات و قراردادها بیان داشته که هیچ قراردادی نباید خلاف قوانین الزام‌آور کشور باشد.

گزارش اصلاحی که خلاف قوانین الزام‌آور کشور باشد نه تنها قابل اجرا نیست بلکه قابل ابطال هم می باشد.

ماهیت گزارش اصلاحی

ماهیت گزارش اصلاحی توافق و قرارداد است و ممکن است در قالب یکی از عقود مقرر در قانون منجر به سازش شود بعد از تنظیم آن در دادگاه قابلیت اجرا پیدا می‌کند و برای طرفین دعوا لازم‌الاتباع است در صورتی که هر یک طرفین یا شخص ثالث از گزارش اصلاحی صادره متضرر شده باشد با عنوان ابطال گزارش اصلاحی می توانند طرح دعوا کند.

در رویه قضایی گزارش اصلاحی که مبتنی بر توافق طرفین و اسباب موجه بوده و دارای منطوق باشد توسط دادگاه مانند دادنامه تنظیم و مانند سایر احکام صادره از دادگاه به اصحاب دعوا ابلاغ می شود و برای طرفین دعوا لازم الاتباع است اما گزارش اصلاحی ماهیتاً دادنامه نیست بلکه یک قرارداد قضایی محسوب می شود و اعتبار سند رسمی را دارد.

به همین دلیل گزارش اصلاحی قابلیت تجدید نظر خواهی ندارد. همچنین از اعتبار امر مختومه برخوردار نیست.

دلایل طرح دعوای ابطال گزارش اصلاحی

دعوای ابطال گزارش اصلاحی به دلایلی مانند مخالفت با نظم عمومی یا اشتباه و اکراه قابل طرح می باشد همچنین به سبب تدلیس و عیب نیز می توان فسخ گزارش اصلاحی را درخواست کرد پس طرف دعوایی که گزارش اصلاحی را به دلایلی اشتباه بداند می تواند ابطال آن را از مرجع صالح درخواست کند.

گزارش اصلاحی حاوی مفاد سازش‎نامه و موارد توافق طرفین است. اگر دلیلی برای بطلان صلح و توافق آنان وجود داشته باشد، استماع دعوای بطلان آن با منعی مواجه نیست و با توجه به اینکه دعوا، دعوای جدیدی تلقی می‎شود، مرجع صالح جهت رسیدگی به آن مطابق عمومات قانون آیین دادرسی مدنی تعیین می‌شود.

مرجع صدور گزارش اصلاحی

مراجع غیر قضایی صلاحیت صدور گزارش اصلاحی را ندارند حتی دیوان عالی کشور و دیوان عدالت اداری هم صلاحیت آن را ندارند.

مرجع صدور گزارش اصلاحی دادگاه است و شورای حل اختلاف هم به استناد صلاحیت ذاتی که نسبت به دادگاه عمومی در امور مدنی دارد می تواند گزارش اصلاحی صادر کند.

نتیجه گیری

گزارش اصلاحی نه حکم است و نه قرار ، بلکه یک قرارداد است که با توافق طرفین در دادگاه ، منعقد می شود و همان قرارداد به صورت رای از سوی دادگاه صادر می شود به همین دلیل اعتبار سند رسمی را دارد ، از اعتبار امر مختومه برخوردار نیست، قابل تجدیدنظرخواهی هم نمی باشد ، تنها به عنوان یک قرارداد رسمی می‌تواند موضوع بطلان یا فسخ قرار بگیرد بنابراین طرح دعوای فسخ یا ابطال گزارش اصلاحی امکان پذیر می باشد.

اگر به مشاوره حقوقی یا وکیل متخصص یا دیگر خدمات حقوقی در زمینه‌های مرتبط با این نوشتار نیاز داشتید یا به برگزاری کارگاه و دوره‌های آموزشی برای خود و مدیران و کارکنان شرکتتان در موارد یادشده، علاقه‌مند، بودید می‌توانید درخواست خود برای دریافت مشاوره حقوقی یا دریافت خدمات حقوقی یا معرفی وکیل متخصص و غیره را بر روی سامانه حقوقی برهان ثبت بفرمایید و یا با گروه حقوقی برهان به شماره‌های ۸۸۳۲۱۰۸۸ و ۸۸۳۲۳۲۷۹ و تلفن همراه ۰۹۱۲۳۸۳۶۶۲۱ تماس بگیرید.

تماس با ما از ساعت ۱۰ تا ۱۷ روزهای غیرتعطیل شنبه تا چهارشنبه هر هفته امکان پذیر است.